Het gebit van de hond en kat
Kittens en puppy's worden net als baby's zonder tanden of kiezen geboren. De aanleg voor het melkgebit is wel al aanwezig bij de geboorte. Op een leeftijd van 3-6 weken komen de eerste melktanden door, vervolgens de hoektanden en als laatste de kiezen. Op ongeveer 2 maanden is het melkgebit voltooid. Een kitten heeft dan in totaal 26 melktanden en -kiezen, een pup heeft in totaal 28 melktanden en -kiezen. Het wisselen naar een blijvend gebit begint bij de kat op ongeveer 4-5.5 maand leeftijd en is op 6-7 maanden voltooid. Bij de hond hangt het tijdstip van wisselen af van het ras en de rasgrootte: grote hondenrassen wisselen vaak vroeger dan kleine hondenrassen.

Het wisselen van een melkgebit naar een blijvend gebit kan pijnlijk zijn voor uw pup of kitten. U kunt deze pijn wat verzachten door een, in koud water gedompeld en goed uitgewrongen, washandje voorzichtig het tandvlees te masseren. De kou verzacht de pijn en de massage stimuleert de doorbloeding van het tandvlees.
Tijdens het wisselen wordt de wortel van de melktand opgelost door de blijvende tand die er onder ligt en wil doorbreken. Na een tijdje heeft de melktand geen wortel meer en valt uit. Soms vindt u deze ergens in huis, maar vaak ook wordt deze gewoon doorgeslikt en komt er met de ontlasting weer uit. De blijvende tand neemt de plaats in van de uitgevallen melktand. In sommige gevallen lost de melktand niet goed op en blijft zitten, de blijvende tand zal dan in een verkeerde richting doorbreken. Er kan dan bijvoorbeeld een dubbele hoektand ontstaan. Let hier goed op bij het wisselen, want als dit gebeurt zullen wij de melktand moeten verwijderen.
Na het wisselen duurt het nog ongeveer een jaar voor de tanden en kiezen hun volledige sterkte hebben bereikt. Laat jonge honden dus nooit te hard trekken tijdens spelletjes met flostouw, botten en dergelijke.
Hoe kunt u het gebit gezond houden?
Net als bij uzelf is een regelmatige poetsbeurt belangrijk en het gezegde "jong geleerd is oud gedaan" gaat hier zeker op. Een kitten of pup kan spelenderwijs leren dat tandenpoetsen niet vervelend is en zal er dan snel aan wennen.

Enkele poetstips:
1. Begin eenvoudig met uw kat of hond op schoot (of zittend tussen uw benen) te nemen en wrijf met uw vingers over de buitenkant over de wangen ter hoogte van de achterste kiezen, net onder de oren. Hierdoor wordt de speekselklier die zich daar bevindt actief en zorgt dat er speeksel vrijkomt in de mond. Dit speeksel heeft een reinigende werking.
2. Houd de mond van het dier gesloten met één hand en til met de vingers van die hand aan één zijde de bovenlip op. Wrijf met de wijsvinger van uw andere hand over de (hoek)tanden van uw dier. U kunt hierbij een (steriel) gaasje gebruiken om de tanden schoon te wrijven en te laten wennen aan het gevoel. Begin bij de grote hoektand en ga geleidelijk verder naar achteren in de bek om ook over de kiezen en het tandvlees daar te wrijven. Herhaal dit ook aan de andere zijde. Vergeet niet om uw hond of kat te belonen als hij goed meewerkt!
3. Als stap 2 goed gaat kunt u echt gaan poetsen. Dit gaat het makkelijkste met een speciale honden- of kattentandenborstel en speciale tandpasta. De borstels hebben zachte haren, een kleine borstelkop en zijn bijtbestendig. Tandpasta voor mensen is niet geschikt, want die is gemaakt om na het poetsen uit te spugen. Doorslikken kan leiden tot braken en/of diarree. Laat uw hond of kat wennen aan de speciale tandpasta door deze eerst op uw vingers of in de bek te smeren. Als dit ook goed gaat, kunt u hem aanbrengen op de tandenborstel.
4. Als de buitenzijde van het gebit goed te poetsen is, kunt u ook de binnenzijde van de tanden en kiezen poetsen. Deze zijde is vaak minder "vuil" doordat de tong de binnenkant beter schoon houdt.
Poets de tanden van uw huisdier het liefst elke dag, omdat zich na elke maaltijd tandplak af kan zetten op tanden en kiezen, net zoals bij onszelf. Met poetsen kunt u deze plak verwijderen. Wanneer tandplak eenmaal is uitgehard tot tandteen lukt het niet meer deze weg te poetsen en zullen we dit tandteen moeten verwijderen met speciale apparatuur. Beloon uw hond of kat na het poetsen altijd met wat lekkers of een favoriet speeltje.
Een goede combinatie van het juiste dieet en regelmatig poetsen houdt het gebit van honden en katten gezond en kan gezondheidsproblemen als gevolg van ontstoken tandvlees voorkomen. Ontstoken tandvlees geeft bacteriën in de bek de kans om via het tandvlees in het bloed terecht te komen. Via het bloed kunnen deze bacteriën dan ook in het hart en in de nieren problemen veroorzaken.